Uit het Onderzoek naar Grensoverschrijdend Gedrag

Hoogleraar integriteit Rob van Eijbergen deelde waardevolle tips voor directeuren en toezichthouders om effectief om te gaan met incidenten rondom sociale veiligheid:

• Maak het niet te groot, maar neem het wel serieus en wees daadkrachtig. Laat signalen in ieder geval niet liggen.
• Raak niet in paniek als zich een incident voordoet.
• Wees open naar de media. Natuurlijk niet met naam en toenaam, maar zeg we hebben klachten binnen gekregen en we gaan ermee aan de slag.
• Zorg dat je altijd een escalatie-niveau hebt. Dus bijvoorbeeld dat de voorzitter van de Raad van Toezicht erbuiten blijft en dat een ander lid het oppakt.
• Probeer te ‘objectiveren’ door goed te kijken wat er aan de hand is, dat kun je zelf doen of door een externe partij laten doen.
  ‍

‍

Wil je als directeur of toezichthouder vertrouwelijk sparren naar aanleiding van een incident? Dan kun je contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen van Mores.

Psychologische veiligheid

Elmira Nijhuis benadrukte in haar lezing over psychologische veiligheid dat een veilige werkomgeving niet alleen prettig is, maar ook effectief bijdraagt aan teamprestaties en stagnatie voorkomt. In haar lezing ging ze onder andere in op het verschil tussen onveiligheid en ongemak of weerstand bij verandering. Daarnaast deelde ze onderstaande concrete interventies voorleidinggevenden. De hele presentatie vind je hier.

Tijdens ons evenement hebben we voor het panel vijf toonaangevende initiatieven uit de sector uitgenodigd die zich inzetten voor een veilige werkomgeving. Inzichten werden gedeeld door Kim Koppenol (Mediapact), Arda Gerkens (Taskforce GO!), Maaike van Steenis (Stichting Sociale Veiligheid Podiumkunsten), Nienke Eilander (Alliantie Dans Veilig) en Aspha Bijnaar (Musea Bekennen Kleur). De waardevolle uitwisseling smaakt naar meer, en Mores nodigt deze partijen binnenkort uit voor een vervolg.

• Mediapact Respectvol Samenwerken

‍Mediapact is bekend van de e-learning module die openstaat voor iedereen werkend in de mediasector. Ze werken sector breed aan een gedeelde norm om respectvol samenwerken te bevorderen. De e-learning is inmiddels voor iedereen toegankelijk via hun website.

• ‍Taskforce GO!

Taskforce GO! zette de toon met de campagne “Ik zet de toon” en introduceerde een gezamenlijke gedragscode voor de muziekindustrie. De gedragscode moedigt ook omstanders aan om in te grijpen en niet weg te kijken bij grensoverschrijdend gedrag.

• Stichting Sociale Veiligheid Podiumkunsten

Deze stichting biedt een gezamenlijke klachtencommissie voor leden van de NAPK en VSCD. Daarnaast publiceerden ze een handreiking voor producenten over het omgaan met uitgesproken en agressieve reacties bij jeugd- en jongerenvoorstellingen.‍

• Alliantie Dans Veilig

Alliantie Dans Veilig is een samenwerking van verschillendepartijen uit de danswereld om te werken aan een veilige danssector en opvolging te geven aan de aanbevelingen uit het onderzoeksrapport Schaduwdansen. De Alliantie deelt kennis in verschillende expertgroepen en wil helderheid bieden over routes, meldpunten en vertrouwenspersonen.

• Musea Bekennen Kleur

Dit netwerk van musea zet zich in voor diversiteit en inclusie, met focus op de vier P’s: Personeel, Publiek, Partners en Programma. Elk museum ontwikkelt een actieplan om de eigen organisatie inclusiever te maken.

‍

Tijdens de vier deelsessies deelden experts en ervaringsdeskundigen waardevolle inzichten en adviezen over verschillende thema’s. We zetten de belangrijkste tips voor je op een rij.‍

1. Positionering van de vertrouwenspersoon‍

Vertrouwenspersoon Seema Ouweneel besprak de ‘sociale veiligheidsladder’ en de stappen die nodig zijn voor een veilige werkomgeving. Belangrijke tip: Zorg dat de vertrouwenspersoon bij iedereen bekend is binnen de organisatie en betrek deze actief bij het beleid rondom sociale veiligheid.

2. Goede gesprekken voeren bij signalen van grensoverschrijdend gedrag

Arbeidsrechtadvocaat en vertrouwenspersoon Hannah Vera Hess sprak met Cobie de Vos, directeur-bestuurder van Lantaren-Venster, over goede gesprekken voeren. Meldt iemand zich bij jou als leidinggevende met een signaal van grensoverschrijdend gedrag? Zorg dan dat je in eerste instantie alleen luistert. Geef ruimte aan emoties. Besef dat het moed vergt om jou hierover te spreken. Vraag naar de verwachtingen van de melder en wees helder wat je ermee gaat doen.

3. Discriminatie bespreekbaar maken

‍Met behulp van een interactieve quiz maakte vertrouwenspersoon Roel van der Heijde het thema discriminatie bespreekbaar. Zijn adviezen voor leidinggevenden:

• Ken jezelf: wees je bewust van je eigen vooroordelen en privileges.
• Geef het goede voorbeeld, ook wanneer je fouten maakt.
• Maak discriminatie en diversiteit bespreekbaar binnen je organisatie.
• Tolereer flauwe grappen en pesterijen niet.
• Stimuleer objectieve processen voor selectie en doorstroming.
• Zorg voor duidelijke procedures en reglementen voor grensoverschrijdend gedrag.
• Neem meldingen van discriminatie altijd serieus.

4. Nazorg als begin van preventie

In de deelsessie over nazorg deelde advocaat Mirjam Decoz haar kennis over het inrichten van nazorg in organisaties en vertelde Sanne Schreurs hoe de Commissie Nazorg van de NPO dit in de praktijk brengt. Extern vertrouwenspersoon, performer en ervaringsdeskundige Marina Kaptijn vulde aan met praktijkervaringen.

Belangrijkste inzichten:

• Nazorg is het begin van preventie.
• Nazorg kan vele vormen aannemen, afhankelijk van de behoefte van de betrokkenen.
• Laat degene die iets heeft meegemaakt zelf de regie houden over diens verhaal.
• Ga niet uit van aannames of wat je uit de media meekrijgt. Luister met een open en neutrale houding.

Door goede nazorg te bieden, creëer je niet alleen ruimte voor herstel, maar leg je ook de basis voor een veiligere toekomst binnen je organisatie.

Mores lanceert nieuwe website en campagne in 2025

Begin 2025 lanceert Mores een nieuwe website en campagne om de bijna 500.000 mensen die werken of studeren in de creatieve, culturele en mediasector te bereiken.

We willen zoveel mogelijk professionals en studenten uit de sector ontmoeten om onze dienstverlening toe te lichten en vragen te beantwoorden. Afgelopen maand waren we bijvoorbeeld aanwezig bij de Meet-Up over sociale veiligheid van de Kunstenbond.

Wil je Mores uitnodigen?
Plant jouw koepelorganisatie binnenkort een congres of bijeenkomst en wil je de aanwezigheid van Mores? Neem dan contact op met Mette Raaphorst via mette@mores.online.

Heb je vragen naar aanleiding van deze update? Schroom niet ons te mailen op info@mores.online.

‍